Bivša prva dama Sirije Asma al-Asad (al-Assad), poznata i kao Pustinjska ruža, rođena je 1975. godine u Velikoj Britaniji kao Asma Favaz Akras (Fawaz), a njeno bogastvo se procjenjuje na čak 500 miliona dolara.

Naime, zahvaljujući braku sa bivšim sirijskim vladarom Bašarom al-Asadom (Bashar al-Assad) ogroman dio bogatstva dolazi upravo odatle.

Neto bogatstvo Bašara al-Asada procijenjeno je na 1-2 milijarde dolara, a vjeruje se da porodica al-Asad u cjelini kontroliše ogromno tajno bogatstvo.

Asmina porodica

Njen otac je bio kardiolog, a majka diplomata. Odrastajući u Ektonu, u zapadnom Londonu, pohađala je školu Kvins koledž (Queen's College), a kasnije je diplomirala na Kings koledž London (King's College) sa diplomom iz računarstva i francuske književnosti.

Prije udaje za Bašara al-Asada, Asma je radila u bankarstvu, uključujući pozicije u Deutsche banci i J. P. Morganu u Londonu. Svojim britanskim kolegama i prijateljima bila je poznata kao „Ema“, živeći životom modernog londonskog profesionalca sve do udaje za Bašara al-Asada u decembru 2000. godine, ubrzo nakon što je on postao predsjednik Sirije nakon očeve smrti.

U početku je Asma bila prikazana kao modernizujuća snaga u Siriji. Zapadni mediji, uključujući ozloglašeni Vogue profil 2011. (kasnije uklonjen sa njihove web stranice), prikazali su je kao glamuroznu i progresivnu. Fokusirala se na inicijative za ekonomski i društveni razvoj, osnivanje različitih nevladinih organizacija i razvojne projekte kroz organizacije poput Siria Trust for Development.

Promjena imidža

Međutim, njen imidž u javnosti se dramatično promijenio sa izbijanjem građanskog rata u Siriji 2011. godine. Kako je sukob eskalirao, Asma se suočila sa intenzivnim kritikama zbog kontinuirane podrške režimu svog supruga uprkos široko rasprostranjenim optužbama za kršenje ljudskih prava. Evropska unija ju je 2012. godine stavila pod sankcije, zamrznuvši njenu imovinu i ograničivši njeno putovanje u zemlje EU.

Tokom građanskog rata, Asma je zadržala vidljivo javno prisustvo u Siriji, pojavljujući se na dobrotvornim događajima i sastancima sa porodicama vladinih vojnika. Njoj je 2018. dijagnostikovan rak dojke i liječena je u Siriji, a vlada je koristila njenu odluku da se liječi u Damasku, a ne u inostranstvu kao propagandno sredstvo.

Optužena da je saučesnik

Njena uloga prve dame Sirije postajala je sve kontroverznija kako se sukob nastavljao. Kritičari su je optuživali da je saučesnik u postupcima režima, dok su je pristalice posmatrale kao stabilizujuću figuru. Održala je aktivno prisustvo na društvenim mrežama, posebno na Instagramu, gdje se predstavljala kao angažovana u dobrotvornim radovima i podržavajući sirijsko društvo.

Godine 2020., američka vlada je uvela dodatne sankcije Asmi prema Cezarovom zakonu, zajedno sa članovima njene uže porodice, a ove sankcije su istakle njenu ulogu ne samo kao prve dame Sirije, već i kao ono što je Ministarstvo finansija SAD opisalo kao jednog od „najozloglašenijih sirijskih ratnih profitera“.

Uprkos međunarodnoj osudi, Asma je nastavila da igra značajnu ulogu u sirijskom društvu i politici. Bila je poznata po svom uticaju u raznim privrednim sektorima kroz porodične veze i sopstvene poslovne mreže. Njeni javni nastupi često su bili fokusirani na podršku obrazovnim inicijativama, posjete ranjenim vojnicima i njihovim porodicama i promovisanje različitih kulturnih projekata.

Sve vrijeme dok je bila prva dama, Asma al-Asad je ostala polarizujuća figura: za pristalice je predstavljala moderno lice Sirije i humanitarnu snagu unutar zemlje; za kritičare, ona je bila ključni pokretač režima optuženog za brojna kršenja ljudskih prava. Prozvali au je i "prva dama iz pakla". Ona je zadržala britansko državljanstvo tokom čitavog sukoba, što je dovelo do poziva u Velikoj Britaniji za njegovo opoziv, iako se to nije dogodilo.