Preživjeli iz zloglasnih zatvora sirijskog režima pričaju o torturama i brutalnom tretmanu pod kojim su bili tokom zatočeništva, javlja Anadolu.

Među hiljadama Sirijaca zatvorenih tokom građanskog rata u Siriji, koji je počeo 2011. godine, bio je i Motasem Katan (Kattan), otac jednog djeteta.

U sirijskom zatvoru je bio skoro 1,5 godinu. Za agenciju Anadolu je pričao o sistematskom mučenju, gladovanju i iznuđenim priznanjima u zatvorima pod upravom svrgnutog sirijskog predsjednika Bašara al-Asada (Bashar al-Assad).

Mnogi zatvorenici su se suočili sa zlostavljanjem i smrću u objektima kojima je upravljao režim. Katan je oslobođen u novembru.

Predao se u septembru 2023. godine da bi imao pravo na režimsku amnestiju, očekujući da će biti pušten nakon obrade. Umjesto toga, odveden je u "palestinski ogranak", ustanovu poznatu po mučenju.

- Direktor zatvora mi je rekao: 'Sada ćeš ući unutra i zaboraviti svoje ime. Samo zapamti broj koji si dobio'. Dali su mi broj 49 - prisjetio se Katan navodeći da su im oduzimali identitet da bi ih slomili psihički i fizički.

U prvom ispitivanju koje je trajalo šest sati, Katanu su stavili lisice na ruke, visio je na zidu i pretukli su ga kako bi iznudili lažno priznanje.

Rekao je da su nedugo nakon toga osudili za "finansiranje terorizma".

- Rekao sam im: 'Imam 25 godina, kako bih mogao finansirati terorizam kad ne mogu priuštiti ni pelene svom djetetu'. Nisu mi vjerovali i ponovo su me mučili i čupali mi nokte - ispričao je Katan.

Nakon mučenja rekao im je da će sve priznati samo da prestanu.

- Natjerali su me da potpišem dokument pod prisilom - rekao je Katan.

Bio je u ćeliji od oko dva kvadratna metra. Dobijali su malo hrane ili vode, često preživljavajući sa pola komada somuna dnevno.

Nakon dva mjeseca, Katan je premješten na drugo odjeljenje sa 150 zatvorenika koji su bili u jednom prostoru.

Nedostatak zraka, sunčeve svjetlosti i sanitarnih uslova uzrokovao je bolesti, što je dovelo do mnogih smrtnih slučajeva.

- Kada neko umre, znali su proći i dani da se ukloni tijelo - rekao je Katan.

Tokom njegovog boravka u zatvoru mogli su čuti i ispitivanje žena.

- Čuli smo vriske žena. Silovane su, a čuli smo da su neke ostale i trudne - ispričao je on.

Nakon što su opozicione snage napredovale i oslobađale gradove i naselja u Siriji jedan od stražara im je rekao da je situacija vani strašna.

Jedne noći u blizini zatvora je bila pucnjava. Ušle su naoružane grupe koje su najavljivale slobodu zatvorenika.

Tako je Katan oslobođen sa ostalim zatvorenicima. Odmah je kontaktirao oca Mohammeda.

- Kada sam ga vidio, nisam ga prepoznao. Bio je tako mršav, nije mogao da hoda - rekao je otac, prisjećajući se kako je nosio sina u bolnicu.

Kod kuće, Katan se borio da se prilagodi i vrati u staro stanje.

- I dalje je mislio da je u ćeliji, ponavljajući stvari koje su im bile rutina, od mjerenja hrane i presvlačenja - rekao je Mohamed.

Sina je jedna prepoznala i majka Sena.

- Izgledao je toliko iscrpljeno i drugačije. Pomislila sam: 'Ovo ne može biti moj sin' - dodala je.

Asad, sirijski lider skoro 25 godina, pobjegao je u Rusiju nakon što su antirežimske grupe preuzele kontrolu nad Damaskom 8. decembra, okončavši režim Baas stranke, koja je bila na vlasti od 1963. godine.