Danas je srijeda, 1. septembar, 244. dan 2021. Do kraja godine ima 121 dan.

U historiji brojni su događaji obilježili današnji dan, a rođene su neke od povijesnih ličnosti čiji su rad i djelovanje promijenili tokove čovječanstva.

Dogodilo se na današnji dan

1870. - U bici kod Sedana u francusko-pruskom ratu Prusi su pod komandom feldmaršala Helmuta fon Moltkea nanijeli težak poraz trupama francuskog cara Šarla Luja Napoleona Trećeg Bonaparte, što im je otvorilo put ka Parizu.

1900. - Velika Britanija anektirala Južnoafričku Republiku.

1916. - Bugarska u Prvom svjetskom ratu objavila rat Rumuniji.

1923. - U toku zemljotresa, koji je potpuno razorio japanski grad Jokohamu i gotovo uništio Tokio, poginulo je najmanje 142.000 ljudi, a 2,5 miliona je izgubilo krov nad glavom.

1928. - Albanija proglašena kraljevinom sa Zoguom Prvim na prijestolu.

1939. - Napadom na Poljsku nacistička Njemačka počela Drugi svjetski rat, okončan šest godina kasnije slomom Njemačke, Italije i Japana i njihovih saveznika. U ratu, u kojem je učestvovala 61 država, poginulo je oko 50 miliona i ranjeno više od 35 miliona ljudi. Samo u Evropi materijalna šteta je procijenjena na oko 277,7 milijardi dolara - prema cijenama iz 1938, a u Jugoslaviji na 46,9 milijardi dolara.

1961. - U Beogradu počela Prva konferencija šefova država i vlada nesvrstanih zemalja, kojoj su prisustvovali predstavnici 25 zemalja i 40 antikolonijalnih i oslobodilačkih pokreta. Poslije šest dana rada skup je usvojio dokumente o principima nesvrstavanja kao nezavisnog vanblokovskog činioca.

1962. - U zemljotresu u sjeverozapadnom Iranu poginulo 12.000 ljudi.

1969. - Grupa oficira na čelu sa pukovnikom Moamerom Gadafijem oborila s vlasti kralja Libije Idriza Prvog i proglasila republiku.

1972. - Američki velemajstor Robert "Bobi" Džejms Fišer u meču u Rejkjaviku pobijedio ruskog velemajstora Borisa Vasiljeviča Spaskog rezultatom 12,5:8,5 i postao 11. prvak svijeta u šahu. Titulu je izgubio bez meča 3. aprila 1975, jer je odbio da prihvati uslove Međunarodne šahovske federacije, a za prvaka svijeta proglašen je ruski velemajstor Anatolij Jevgenjevič Karpov.

1983. - Sovjetski borbeni avion blizu poluostrva Sahalin oborio južnokorejski avion "boing 747", u kojem je poginulo svih 240 putnika i 29 članova posade. Južnokorejska letjelica je u špijunskoj misiji namjerno ušla u sovjetski vazdušni prostor.

1993. - Propali pregovori u Ženevi o okončanju agresije na Bosnu i Hercegovinu nakon što su predstavnici Bošnjaka odbacili mirovni plan međunarodnih posrednika koji je predviđao podjelu zemlje.

2001. - Bivša kolonijalna sila Njemačka izvinila se afričkim državama koje su bile žrtve ropstva i kolonijalizma.

2003. - Nizozemska postala prva država u kojoj je marihuana u slobodnoj prodaji kao lijek.

2004. - Teroristi upali u školu u Beslanu, u Sjevernoj Osetiji, a u talačkoj krizi ubijeno je više od 330 osoba.

2004. Haški tribunal osudio je bosanskog Srbina Radoslava Brđanina na 32 godine zatvora zbog učešća u etničkom čišćenju bosanskih Hrvata i Bošnjaka u Bosanskoj krajini 1992.

2010. U govoru naciji, američki predsjednik Barak Obama objavio je da je borbena misija SAD u Iraku okončana i da odgovornost za sigurnost u toj zemlji prelazi na Iračane. U sedam godina rata u Iraku poginulo je nešto više od 4.400 američkih vojnika.

Rođen autor pustolovnih romana o Tarzanu

1822. - Rođen američki političar i sveštenik afričkog porijekla Hajram Rouds Revels, prvi Afroamerikanac koji je postao član Kongresa SAD.

1854. - Rođen njemački kompozitor Engelbert Hamperdink, profesor Kozervatorijuma u Barceloni, Kelnu, Frankfurtu i Berlinu. Romantičnom operskom pričom "Ivica i Marica", prožetom duhom narodne muzike, odupro se vagnerijanstvu i označio putokaz razvoja njemačke opere tog tipa.

1875. - Rođen američki pisac Edgar Rajs Barouz, poznat po seriji popularnih pustolovnih romana o Tarzanu, prevedenih na oko 60 jezika. Napisao je i seriju romana o planeti Mars, ali oni ni izbliza nisu dostigli popularnost knjiga o izmišljenom junaku iz afričke džungle.

Umro kralj Luj Četrnaesti

 1159. - Umro papa Adrijan Četvrti, rođen kao Nikolas Brejkspir - jedini Englez u historiji rimokatoličke crkve izabran 1154. za njenog poglavara.

1715. - Umro francuski kralj Luj Četrnaesti, nazvan "kralj Sunce", koji je na prijesto stupio 1643. kao petogodišnjak, poslije smrti oca Luja Trinaestog. Vladao je 72 godine, najduže u historiji Evrope. Vodio je mnoge ratove da bi obezbijedio hegemoniju Francuske i vladao autokratski u duhu prosvijećenog apsolutizma, čiji je začetnik. Sagradio je Versaj i bio mecena mnogih umjetnika.

1967. - Umro ruski pisac i ratni reporter Ilja Grigorjevič Erenburg, vrstan poznavalac ruske i zapadnoevorpske kulture. Napisao je pedesetak knjiga u kojima je duhovito i živo izložio misli o revoluciji, politici, ljubavi i suprotnostima civilizacije poslije Drugog svjetskog rata.

1982. - Umro poljski lider Vladislav Gomulka, vođa Poljske radničke partije od 1943. do 1948. i od 1956. do 1970.